Περί αιτημάτων

«Κορνήλιος Καστοριάδης:[…]Έτσι, οι νέοι άνθρωποι, μεγαλώνοντας μέσα σ’ έναν κόσμο που βρίσκεται υπό διάλυση απ’ την άποψη των αξιών κι απ’ την άποψη κάθε συστήματος προσανατολισμού, υποχρεώθηκαν  να αρχίσουν να ψάχνουν για καινούριους κανόνες. Και το λιγότερο που υποχρεώθηκαν να κάνουν, ήταν να εκδηλώσουν μερικές σαφέστατες αντιρρήσεις προς τα υπάρχοντα και συμβαίνοντα. Και τις εξεδήλωσαν, μεταξύ άλλων, και το Μάη του ’68.

Ερώτηση:Χωρίς να θέλω να αντιδικήσω μαζί σας ή με τους νέους, επιθυμώ να παρατηρήσω πως υπάρχει και η άλλη άποψη, σύμφωνα με την οποία οι σημερινοί νέοι, ενώ αμφισβητούν τα πάντα, δεν έχουν να προτείνουν κανένα κανόνα.

Κ.Κ.:Εδώ καταρρέει ένας κόσμος που ιδρύθηκε προ 10.000 ετών και κράτησε εκατό αιώνες, κι εμείς θα θέλαμε τα παιδιά των 15-20 χρονών να επινοήσουν μέσα σε λίγες μέρες αυτό που θα τον αντικαταστήσει; Σήμερα δημιουργείται ένας καινούριος κόσμος. Αν και όταν τελικά θα δημιουργηθεί, αυτό θα είναι το έργο πολλών διαδοχικών γενεών.

Αλλά πέρα απ’ αυτό, δεν νομίζω ότι η άποψη που αναφέρετε είναι σωστή. Ήδη γίνονται ένα σωρό καινούρια πράγματα, που, χωρίς να νομίζω ότι περιέχουν «τις» λύσεις, τα βρίσκω θετικά και ελπιδοφόρα.

Ερώτηση:Αυτά που λέτε, τα ενστερνίζονται οι νέοι;

Κ.Κ.:Γενικά δεν μπορώ να ξέρω.[…]Ας πάρουμε π.χ. τις κομμούνες ή κοινότητες που οι νέοι δημιουργούν εδώ και μερικά χρόνια. Εκφράζουν αναμφισβήτητα την προσπάθεια να ξεπεραστο ορισμένοι τύποι σχέσεων ανάμεσα στα άτομα, και να δημιουργηθούν άλλοι, λιγότερο ψεύτικοι. Αυτή η σημασία τους είναι άσχετη με το αν παίρνουν μερικές φορές μορφές που μπορεί να φαίνονται – ή και να μου φαίνονται – ανεύθυνες, ενοχλητικές ή αντιπαθητικές. Έτσι, π.χ. σε πολλές κοινότητες νέων δεν ακούει κανείς: «Αυτό το πουκάμισο είναι δικό μου, και αυτό είναι δικό σου«. Είναι ένα πουκάμισο εκεί, ή ένα πουλόβερ. Κρυώνεις; Το φοράς. Ποιανού είναι; Το ζήτημα δεν τίθεται.

Αυτό θεωρώ πολύ σοβαρό, πιο σοβαρό από ένα σωρό σοβαροφανείς λόγους για την πολιτική, την οργάνωση της κοινωνίας κτλ. Γιατί μέσα σ’ αυτήν την συμπεριφορά εκφράζεται μια νέα σημασία, που αντιστοιχεί σε μια τελείως διαφορετική νοοτροπία και αντίληψη της κοινωνικής ζωής: τα πράγματα δεν υπάρχουν γι’ αυτόν που τα «έχει», αλλά γι’ αυτόν που τα χρειάζεται, που έχει ανάγκη. Πώς μπορεί κανείς να μη βλέπει ότι αυτή η συμπεριφορά ενσαρκώνει μια ολόκληρη καινούρια φιλοσοφία και θεσμοθέτηση της κοινωνικής συνύπαρξης των ανθρώπων;[…]»

Κορνήλιος Καστοριάδης, Το επαναστατικό πρόβλημα σήμερα,1984

(τονισμός δικός μου)

Ο κύριος Καστοριάδης λοιπόν, στη συνέντευξή του στο μεσημεριανό της Τατιάνας Στεφανίδου εκείνη την ηλιόλουστη μέρα του ’84, διατυπώνει άθελά μια απάντηση σε όσους έλεγαν πως η «εξεγερμένη νεολαία» δεν έχει ξεκάθαρα αιτήματα και κατεβαίνουν στο δρόμο για το μπάχαλο. Μερικοί βλέπουν δεκαετίες μπροστά (αλλά και πίσω) και άλλοι δε βλέπουν πέρα απ’ τη μύτη τους. Λες και τα αιτήματα της ελευθερίας, της αυτονομίας, της αυτοοργάνωσης, της αλήθειας και του δικαίου δεν αρκούν για να κατέβει κανείς στο δρόμο ή να κάνει μια κατάληψη. Ζώα. (επιρροή από το προηγούμενο ποστ)

Αυτά τα ολίγα, για να πουλήσουμε και ολίγον από πολιτική φιλοσοφία ;-Ρ